
यंदा राज्यात मान्सून लवकर दाखल झाला असला तरी काही भागांमध्ये अद्यापही पावसाची प्रतीक्षा कायम आहे. जुलैच्या सुरुवातीला चांगला पाऊस झाल्याने पिके बहरली होती, मात्र आता ऑगस्ट महिन्यातील पावसावरच शेतीचे भविष्य अवलंबून आहे. या पार्श्वभूमीवर, भारतीय हवामान विभागाने (IMD) ऑगस्ट महिन्यासाठी मोठा अंदाज वर्तवला आहे.
भारतीय हवामान विभागाने आज, शनिवारसाठी विदर्भात विजांच्या कडकडाटासह जोरदार पावसाचा इशारा दिला आहे. नागपूर, अकोला, अमरावती, गडचिरोली, गोंदिया, भंडारा आणि वाशिम या जिल्ह्यांमध्ये यलो अलर्ट जारी करण्यात आला असून अनेक ठिकाणी ढगाळ वातावरण राहण्याची शक्यता आहे. विदर्भासोबतच, कोकणातही काही ठिकाणी पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. तसेच, मध्य महाराष्ट्र, मराठवाडा, खानदेश, पुणे, मुंबई, सांगली आणि सातारा या भागांतही हलक्या ते मध्यम स्वरूपाच्या सरींची शक्यता आहे.
गेल्या वर्षीच्या तुलनेत यंदा जुलै महिन्यात मुंबईत पाऊस कमी झाल्याचे आकडेवारीवरून दिसून येते. कुलाबा केंद्रात 378.4 मिमी आणि सांताक्रूझ केंद्रात 790.6 मिमी पावसाची नोंद झाली. जुलैच्या सुरुवातीचे 15 दिवस पावसाने पाठ फिरवली होती, मात्र 20 जुलैनंतर पावसाचा जोर वाढला. या वर्षी जूनमध्येही कमी पाऊस झाला होता, पण महिनाअखेरच्या पावसामुळे सरासरी भरून काढली गेली होती.
गोंदिया जिल्ह्यात जुलैमध्ये आलेल्या पुरामुळे पाच जणांचा मृत्यू झाला, तर 15 जनावरे दगावली. पुण्यात, खडकवासला धरणक्षेत्रात 25.64 टीएमसी (87.97%) पाणीसाठा उपलब्ध आहे, जो गेल्या वर्षीच्या तुलनेत थोडा कमी आहे. गोंदिया जिल्ह्यातील इटियाडो धरणात 98%, शिरपूर धरणात 70%, कालीसराळमध्ये 68% आणि पुजारी टोला धरणात 67% पाणीसाठा आहे.
जुलैच्या शेवटच्या आठवड्यात पावसाचा जोर कमी झाल्याने अनेक भागांतील पिकांना पाण्याची गरज भासत आहे. त्यामुळे, ऑगस्ट महिन्यातील पावसाचा अंदाज शेतीसाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहे. हवामान विभागाने वर्तवलेला पावसाचा अंदाज शेतकऱ्यांसाठी दिलासादायक ठरू शकतो. विशेषतः विदर्भातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये यलो अलर्ट जारी झाल्यामुळे, शेतीत पाण्याची गरज पूर्ण होण्याची शक्यता आहे.
यंदा मोसमी पाऊस लवकर दाखल झाल्यामुळे सुरुवातीला शेतीत उत्साह होता. जूनमध्ये काहीसा खंड पडल्यानंतर जुलैमध्ये पावसाने पुन्हा एकदा चांगली हजेरी लावली. आता ऑगस्टमध्ये पुन्हा पावसाचा जोर वाढल्यास, पिकांना जीवनदान मिळेल आणि अपेक्षित उत्पन्न मिळण्यास मदत होईल.
या सर्व घडामोडींच्या पार्श्वभूमीवर, राज्यातील नागरिक आणि शेतकऱ्यांनी हवामान विभागाच्या सूचनांकडे लक्ष ठेवणे महत्त्वाचे आहे. अचानक येणाऱ्या पावसामुळे होणारे संभाव्य नुकसान टाळण्यासाठी योग्य ती खबरदारी घेणे आवश्यक आहे. प्रशासनाकडूनही या नैसर्गिक स्थितीवर बारकाईने लक्ष ठेवले जात आहे आणि आवश्यक उपाययोजनांसाठी तयारी सुरू आहे.