
कुडाळ : विकासाच्या गप्पा मारणाऱ्या सिंधुदुर्ग जिल्ह्यात आजही मूलभूत सुविधांपासून वंचित असलेली अनेक गावे आहेत, याची धक्कादायक प्रचिती कुडाळ तालुक्यातील माणगाव तळीवाडी येथे येते आहे. गेल्या अनेक वर्षांपासून दोन पारधी कुटुंबे गुडघाभर चिखलातून जीवघेणा प्रवास करत आहेत. त्यांच्याकडे जाण्यासाठी साधा पक्का रस्ताही नसल्याने लहान मुलांचे शिक्षण, आजारी व्यक्तींचा जीव आणि संपूर्ण कुटुंबाचे दैनंदिन जीवन संकटात सापडले आहे.
जंगलातील जीवघेणा प्रवास
कुडाळच्या माणगाव तळीवाडीमध्ये पारधी समाजाची दोन घरे आहेत. ही कुटुंबे पिढ्यानपिढ्या याच ठिकाणी राहत आहेत, पण त्यांच्या नशिबी कायम चिखलातील वाटचालच आली आहे. पावसाळ्यात तर इथली परिस्थिती आणखीच बिकट होते. चारी बाजूला घनदाट जंगल, त्यात साप, सरपटणारे प्राणी आणि जंगली श्वापदांचा धोका, अशा परिस्थितीत हे कुटुंब दररोज जीव मुठीत धरून जगत आहे.
या कुटुंबातील लहान मुलांना शाळेत जाण्यासाठी रोज याच चिखलातून वाट काढावी लागते. अनेकदा ते शाळेत पोहोचेपर्यंत त्यांचे कपडे खराब होतात आणि त्यांना अनेक अडचणींना तोंड द्यावे लागते. या परिस्थितीमुळे त्यांच्या शिक्षणात मोठा अडथळा निर्माण झाला आहे.
आजारी माणसांच्या जीवाशी खेळ
रस्त्याच्या अभावामुळे वैद्यकीय मदत मिळवणेही या लोकांसाठी एक मोठी समस्या बनली आहे. कुटुंबातील कोणी आजारी पडल्यास त्यांना डॉक्टरकडे नेण्यासाठी नातेवाईकांना चिखलातून अक्षरशः कसरत करत न्यावे लागते. अनेकदा वेळ लागतो आणि रुग्णाची स्थिती गंभीर होण्याची शक्यता असते. यामुळे प्रत्येक आजार हे कुटुंब आणि त्यांच्या नातेवाईकांसाठी जीवन-मरणाचा खेळ बनला आहे.
प्रशासनाकडे मदतीची आर्त हाक
या गंभीर समस्येकडे शासन आणि स्थानिक प्रशासनाने पूर्णतः दुर्लक्ष केल्याचे स्पष्टपणे दिसत आहे. विकासाचे ढोल वाजवले जातात, पण प्रत्यक्षात दोन कुटुंबांना साधा रस्ताही मिळू नये, ही बाब प्रशासनाच्या कार्यक्षमतेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण करते.
या दोन पारधी कुटुंबांनी आता थेट पालकमंत्री नितेश राणे यांना साकडे घातले आहे. "आम्हाला न्याय मिळावा आणि तातडीने जाण्यासाठी योग्य रस्ता उपलब्ध करून द्यावा," अशी जोरदार मागणी त्यांनी केली आहे.
जर या कुटुंबाला तात्काळ मदत मिळाली नाही, तर त्यांच्यासोबत कोणतीही अनुचित घटना घडण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. प्रशासन आणि लोकप्रतिनिधींनी या कुटुंबाच्या गंभीर समस्येकडे त्वरित लक्ष देऊन त्यांना सुरक्षित आणि सन्मानाचे जीवन जगता यावे यासाठी पाऊले उचलणे गरजेचे आहे.